İşitme Kaybı Çeşitleri
İşitme, dışardan gelen sesin sağlıklı bir şekilde dış kulaktan orta kulağa, orta kulaktan iç kulağa, iç kulaktan ise sinirler ve subkortikal yollar aracılığı ile üst merkezlere iletilmesine denir. İşitme kaybı ise bu bahsedilen yolların birinde herhangi bir patoloji olması durumunda dışardan gelen sesin sağlıklı bir şekilde iletilememesi, bu sebeple kişinin toplum ile iletişimini ve hayatını önemli ölçüde etkileyen bir sağlık problemidir.
Sensörinöral İşitme Kaybı
Sensörinöral işitme kaybı kokleanın, koklear sinirin veya beyinde olan bir disfonksiyon sebebi olarak nitelendirilir. ‘’Sensör’’ işitme kaybı denilen tip işitme kaybı, eğer patoloji iç kulakta ise bu şekilde tanımlanır. ‘’Nöral’’ işitme kaybı olarak nitelendirdiğimiz işitme kaybı ise patoloji işitme sinirinde veya işitsel çekirdeklerden kaynaklanıyorsa nöral işitme kaybı olarak tanımlanır (24). Bu tanımlardan yola çıkılarak çok geniş bir alandan bahsedildiği için ve kesin olarak patolojinin nerden kaynaklandığının tahminini yapamadığımız için sensör veya nöral olarak değil, başlıkları birleştirerek sensörinöral tip işitme kaybı denilir.
İletim Tip İşitme Kaybı
Dış veya orta kulak patolojilerinden kaynaklanan işitme kaybı tipidir. Hastanın kemik yolu eşikleri normal sınırlardayken, hava yolu eşiklerinin normal sınırın altında kalması ile karakterizedir. Yeni doğan bebeklerde iki kulak kanalının atrezi olması bu tip işitme kaybını 60dB’e kadar çekebilir
Mikst Tip İşitme Kaybı
Bu tip kayıpların patolojileri aynı kulağın dış, orta veya iç bölgelerinden kaynaklanır. Diğer işitme kaybı tiplerinin yanı sıra mikst tip işitme kaybında ‘’gap’’ yani hava kemik aralığı olmalıdır ve sensörinöral tip işitme kaybı komponentleri görülebilir. Bu tip kayıpların tedavisinde ise orta kulak cerrahisi ve güçlü bir işitme cihazı ile beraber kombine edilmelidir
İşitme Cihazları Modelleri Nelerdir?
İşitme cihazları, medikal veya cerrahi işlemlerle iyileştirilemeyen durumlarda işitme kaybından etkilenmeyi en düşüğe indirmek, toplumla olan iletişimini ve bireyin hayat kalitesini artırmak için dünya üzerinde çeşitli markalarca üretilen cihazlardır
İşitme kaybı depresyona, hayat kalitesinin düşük olmasına ve algılama konusunda azalmaya neden olmaktadır. İşitme kayıplı bir bireyin beyin fonksiyonları herhangi bir birey ile iletişime geçtiğinde aralarında geçen konuşmaları duymak ve anlamak için daha çok çalışmak zorundadır. Birey, işitmediği durumlarda yerini öfke ve depresyon gibi etkilere bırakır. Bu sebepten dolayı işitme kayıplı bireylerde işitme cihazı kullanımı büyük önem kapsar
İşitme cihazı mikrofon aracılığı ile dışardan aldığı ses dalgalarını elektriksel sinyallere çevirir ve amplifikatör aracılığı ile bu sinyaller güçlendirilerek hoparlör ile birlikte kulağa iletir.
Kulak arkası cihazlar (BTE)
En sık kullanılan cihaz tipi olan BTE, hilal benzeri bir kasaya yerleştirilmiş birincil bileşenlere sahip bir işitme cihazıdır. Parçaları mikrofon, amplifikatör, pil, ses düzenleyici ve hoparlördür. Günümüzde işitme kaybı olan çocuk ve yetişkin insanlar için ideal ve yaygın olarak kullanır. Diğer tip cihazlara nazaran yüksek güç üretmesi en sık kullanım sebeplerinden biridir
Tamamen Kanal İçerisinde Olan Cihazlar (CIC)
CIC tip işitme cihazları diğer işitme cihazlarına nazaran çok daha küçük ve görünmezdir ve bu nedenle kozmetik olarak hastalar tarafından daha çok tercih edilir. Ancak bataryaları küçüktür. Mikrofonun ve receiver’ın yakın olması sebebiyle feedback oranı daha yüksektir. Bu tip cihazlarda da nem ve büşon hastanın yaşayacağı sorunlar arasındadır. Bu nedenle el becerisi isteyen bu tip cihazlar, yaşlı hastalara önerilmez
Hoparlörü Kulak İçerisinde Olan Cihazlar (RITE)
Bu tip işitme cihazlarında ise hoparlör bir işitme cihazının kasasına değil, bir tüpün ucuna konularak kanalın içine yerleştirilir. Geri kalan parçalar mikrofon, amplifikatör ve batarya kasada kalır. Daha yeni teknoloji olarak kullanılan bu cihazlar sesi doğrudan kulağa ileterek daha doğal bir ses oluşturur ve bütün BTE tip cihazların özelliklerine sahiptir. Ancak ITE cihazlarında olduğu gibi nem ve büşon problemi bu tip cihazlarda da mevcuttur
Tinnitus kulak çınlaması olarak da bilinen herhangi bir akustik uyaran olmaması durumunda kişinin kulağında ya da kafa içinde ses algılaması durumuna denir. Bu ses insandan insana farklılık göstererek değişik tonda ve özelliklerde duyulabilir. Toplumda yaygın olarak görülebilen bu algı duygusal durumu, uyku durumunu ve konsantrasyon becerisini fazlasıyla etkiler
Tinnitusun günümüzde kullanılan en yaygın tanımı ise herhangi bir uyaran olmaksızın kulakta veya baş içinde oluşan ses şeklinde olabilir. Tinnitus hastalar tarafından ıslık sesi, şırıltı sesi, sinyal sesi, vızıltı sesi, kuş cıvıltısı gibi benzer seslerle bağdaştırarak anlatılabilir. Tinnitusu hastalar kafanın ortasında, sağında, solunda, arkasında, önünde duyabilirler. Hastalar tinnitusu her iki kulakta (bilateral) ve tek taraflı (unilateral) olarak da algılayabilir
İşitme cihazı önerilen hastalarda çınlamayı baskılamak veya hafiflemesini sağlayabilmek adına çınlamaya özel test yapılarak çınlamanın hangi frekanslarda hangi şiddette olduğu tespit edilir. Bunun sonucunda işitme cihazına kişinin çınlamasına özel program oluşturulur.
Uzman tarafından bir terapi düzenlenip belirli aralıklarla bu programın kullanılması önerilir.
